Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabronione jest wykorzystywanie, kopiowanie, zmienianie i udostępnianie w jakikolwiek sposób i jakiejkolwiek formie informacji przedstawianych na stronie internetowej www.doktorhasiewicz.pl bez pisemnej zgody autora i administratora strony.
Czy mogę jakoś pomniejszyć karę pieniężną za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia?
Powrót: Kara pieniężna za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia
Niektórzy są przerażeni wysokością kary pieniężnej za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia. Kary te nierzadko sięgają kwot 5 i 6 cyfrowych. Standardem są kary pieniężne powyżej 10.000,00 złotych, często zdarzają się kary w przedziałach 20.000,00 – 100.000,00 złotych. Czasami są nawet przypadki skrajne gdzie kary pieniężne za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia sięgają sum powyżej 100.000,00 złotych.
Wielu klientów pyta dlaczego kary te są tak bardzo dotkliwe? Z czego wynika ich wysokość? Czy można jakoś je przemniejszyć?
Kluczem do odpowiedzi jest art. 40 ust. 12 ustawy o drogach publicznych, który przewiduje iż wysokość takiej kary pieniężnej jest zależna od dwóch czynników:
- obowiązującej stawki za zajęcie pasa drogowego drogi gminnej, powiatowej, wojewódzkiej lub krajowej,
- mnożnika: normalna stawka x 10.
Czyli na przykład ustawienie stoiska handlowego na chodniku o wymiarach 6 m kwadratowych (2,0 m x 3,0 m) w normalnych warunkach przy stawce 1,50 zł/za m2 będzie wynosiło:
6,0 m2 x 1,50 zł = 9,00 złotych dziennie
30 dni w miesiącu x 9,00 złotych dziennie = 270,00 złotych miesięcznie
Przełóżmy powyższe wyniki na stawkę za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia stanowiącą dziesięciokrotność normalnej stawki (x 10).
6,0 m2 x 1,50 zł = 9,00 złotych dziennie x 10 = 90,00 złotych dziennie
30 dni w miesiącu x 9,00 złotych dziennie = 270,00 złotych miesięcznie x 10 = 2700,00 złotych miesięcznie
Wyobraźmy sobie teraz, że niczego nieświadoma Pani ze stoiskiem handlowym stoi sobie przez 2 miesiące. Daje to już kwotę 5400,00 złotych (2700,00 złotych x 60 dni).
Skala narasta w przypadku robót drogowych gdzie zajęcie pasa drogowego idzie w „setkach metrów kwadratowych”. Zera przed przecinkiem rosną w tempie astronomicznym.
Czy da się jakoś walczyć z tymi niezwykle wysokimi karami pieniężnymi za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia?
Tak. Jednak walka zależna jest:
- od etapu sprawy (postępowanie administracyjne przed zarządcą drogi, odwołanie, etap skargi w sądzie administracyjnym),
- skali naruszenia pasa drogowego,
- stanu majątkowego osoby wobec której nałożono karę pieniężną za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia.
- W miejscu tym należy zwrócić przede wszystkim uwagę na art. 189f § 1 pkt 1 ustawy Kodeks Postępowania Administracyjnego „organ administracji publicznej, w drodze decyzji, odstępuje od nałożenia administracyjnej kary pieniężnej i poprzestaje na pouczeniu, jeżeli waga naruszenia prawa jest znikoma, a strona zaprzestała naruszania prawa”.
Ponadto zgodnie z art. 189f § 1 pkt 1 ustawy Kodeks Postępowania Administracyjnego „organ administracji publicznej, w drodze postanowienia, może wyznaczyć stronie termin do przedstawienia dowodów potwierdzających usunięcie naruszenia prawa lub powiadomienie właściwych podmiotów o stwierdzonym naruszeniu prawa, określając termin i sposób powiadomienia”.
Są to nowe przepisy, które weszły w życie w czerwcu 2017 roku i dają możliwości w zakresie odstąpienia lub miarkowania administracyjnej kary pieniężnej w zakresie nakładanych kar pieniężnych za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia. Wymaga to odpowiedniego dobrze przygotowanego wystąpienie do zarządcy drogi publicznej, który może wziąć pod uwagę różne przesłanki i miarkować lub odstąpić całkowicie od nałożenia kary pieniężnej. Należy jednak pamiętać, iż odstąpienie od kary pieniężnej lub miarkowanie kary pieniężnej ma charakter uznaniowy. Zarządca drogi nie musi z tego trybu skorzystać. Bardzo często zarządcy dróg publicznych boją się udzielić takiej ulgi, gdyż potem sami są kontrolowani przez Regionalne Izby Obrachunkowe (RIO). Udzielenie takiej ulgi jest weryfikowane na wiele sposób… między innymi pod kątem tego czy przypadkiem w sposób nieuzasadniony zarządca drogi nie udzielił ulgi pozbawiając tym samym samorząd należnych dochodów.
- Inną możliwością jest korzystanie z regulacji art. 81 ustawy Kodeks Postępowania Administracyjnego. Zgodnie z art. 81a ustawy Kodeks Postępowania Administracyjnego „jeżeli przedmiotem postępowania administracyjnego jest nałożenie na stronę obowiązku bądź ograniczenie lub odebranie stronie uprawnienia, a w tym zakresie pozostają niedające się usunąć wątpliwości co do stanu faktycznego, wątpliwości te są rozstrzygane na korzyść strony”.
Zarządcy dróg mają często świadomość tego, iż w postępowaniach o zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia istnieje wiele niejasności – choćby dotyczących powierzchni zajęcia pasa drogowego, dowodów dotyczących zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia, prawidłowości protokołów kontroli pasa drogowego. W takich sytuacjach zawsze należy usuwać takie wątpliwości na korzyść strony. Umiejętność wykazania takich nieprawidłowości na etapie postępowania prowadzonego przez zarządcę drogi publicznej, umożliwia pewne „porozumienie się” co do wysokości nakładanej kary. Stosowne „wytknięcie” zarządcy drogi istniejących nieprawidłowości może go skłonić do wydania decyzji nakładającej karę pieniężną w niższej wysokości aniżeli pierwotnie zakładał. Wymaga to jednak dobrego zapoznania się z aktami sprawy przez profesjonalnego pełnomocnika (np. radcę prawnego) jeszcze przed wydaniem decyzji nakładającej karę pieniężną za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia.
- Trzecią możliwością jest wykazanie na etapie drogi sądowej nieprawidłowości w zakresie jednoznacznego wykazania powierzchni zajęcia pasa drogowego bez zezwolenia. Dotyczy to w szczególności przypadków gdzie wcześniej było wydane zezwolenie na zajęcie pasa drogowego i podmiot zajmujący pas drogowego wykonywał roboty drogowe nadal po upływie terminu określonego w zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego (czyli po upływie terminu przewidzianego w decyzji na zajęcie pasa drogowego).
Niedopuszczalne jest przyjęcie jako podstawy ustalenia kary, powierzchni zajęcia pasa określonej w decyzji o zezwoleniu na zajęcie pasa, skoro w postępowaniu wyjaśniającym wykazano, że przedsiębiorca (wykonawca robót) faktycznie zajmował inną powierzchnię niż wynikało to z decyzji zezwoleniowej.
Według wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 czerwca 2015 roku (II OSK 1024/14), zarządca drogi publicznej ma obowiązek poprawnie ustalić zakres w jakim został zajęty pas drogowy. Przyjęcie innego poglądu wiązałoby wysokość kary nie z faktycznym zajęciem pasa drogowego, ale tylko z iluzorycznym ustaleniem tego zajęcia pasa drogowego określonego w zezwoleniu.
Niezależni od przyjętej strategii, istnieją środki zmierzające ku temu aby nałożona kara pieniężna została zmniejszona lub aby całkowicie uchylić się od konieczności jej regulowania przez podmiot uznany za jednostkę naruszającą pas drogowy bez zezwolenia.
radca prawny dr inż. Jonatan Hasiewicz
"prawnik ruchu drogowego"
wypadki drogowe| wykroczenia | ruch drogowy | drogi | organizacja ruchu drogowego | służebność | droga konieczna | nieruchomości
