Wszelkie prawa zastrzeżone. Zabronione jest wykorzystywanie, kopiowanie, zmienianie i udostępnianie w jakikolwiek sposób i jakiejkolwiek formie informacji przedstawianych na stronie internetowej www.doktorhasiewicz.pl bez pisemnej zgody autora i administratora strony.
Jak długo trwa sprawa w sądzie karnym? Jak długo po wypadku drogowym będę musiał chodzić do sądu karnego?
Powrót: Wypadki drogowe
Jest to pytanie które nurtuje sprawców wypadków drogowych oraz osoby pokrzywdzone w wypadkach drogowych. Dla sprawcy wypadku drogowego (tj. osoby oskarżonej) najlepiej byłoby aby sprawa ciągnęła się jak najdłużej…, natomiast dla osób pokrzywdzonych aby sprawa zakończyła się szybko i sprawnie co otworzy drogę do wypłaty odszkodowania lub uzyskania świadczeń pieniężno-rentowych.
Odpowiedzi jednoznacznej nie jestem w stanie podać.
Nie warto także odnosić się do statystyk Ministerstwa Sprawiedliwości, gdyż każda sprawa z zakresu ruchu drogowego żyje własnym życiem, a specyfika jednej sprawy może się znacząco różnić od innej.
Czas sprawy związanej z wypadkiem drogowym, w którym doszło do obrażeń powyżej 7 dni u uczestników wypadku drogowego/śmierci uczestników wypadku drogowego można podzielić na następujące etapy:
| Etap sprawy | Przykładowe czynności | Czas trwania | ||
| Wypadek drogowy | Interwencja Policji, zabezpieczenie dowodów, stworzenie dokumentacji | Dzień wypadku | ||
| Postępowanie przygotowawcze
(Policja pod nadzorem Prokuratora lub bezpośrednio Prokuratura) |
Przesłuchanie podejrzanego, pokrzywdzonych, świadków | Zlecenie sporządzenia opinii biegłemu z zakresu ruchu drogowego, zlecenie opinii biegłemu lekarzowi-traumatologowi | Rozpatrywanie wniosków
(np. wniosku o warunkowe umorzenie postępowania karnego) |
1 – 4 miesiące |
| Postępowanie sądowe
(sąd karny pierwszej instancji) |
– otwarcie przewodu sądowego,
– zgłaszanie wniosków dowodowych, – zajmowanie stanowisk w sprawie dowodów, – przesłuchania świadków, – przesłuchania Policjantów, – opinie biegłych, – wyjaśnienia ustne biegłych, – pisma i stanowiska Stron, – mowa końcowa, – pisemne usystymatyzowanie mowy końcowej. |
0,5 – 3 lat | ||
| Postępowanie sądowe
(sąd karny drugiej instancji) |
– apelacja,
– odpowiedź na apelacje, – rozprawa, – możliwe dodatkowe wnioski dowodowe. Sąd drugiej instancji może zwrócić sprawę do ponownego rozpatrzenia przez sąd pierwszej instancji w określonym zakresie. Może także oddalić apelację i utrzymać w mocy wyrok sądu pierwszej instancji. |
1 – 1,5 roku | ||
| Postępowanie kasacyjne
(Sąd Najwyższy) |
– skarga kasacyjna,
– przedsąd (przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania), – odpowiedź na skargę kasacyjną. |
1,5 roku | ||
Dla sprawcy lub uczestnika wypadku drogowego kluczowe jest postepowanie przed sądem pierwszej instancji. Jak widać trwa ono od 0,5 roku do nawet 3 lat.
Skąd wynika taka rozbieżność czasu trwania sprawy?
Wszystko zależy od trzech kwestii:
- miejsca wypadku drogowego determinującego sąd rozpoznający sprawę,
- tempa pracy administracyjnej sądu, który będzie rozpatrywał daną sprawę,
- tempa pracy biegłych sądowych z zakresu ruchu drogowego oraz z zakresu traumatologii (i ew. innych specjalności).
W dużych ośrodkach miejskich (głównie miasta wojewódzkie) długość trwania sprawy karnej znacząco się wydłuża. Jest to wynikiem dużego natężenia ruchu drogowego w miastach, a tym samym generowaniem większej ilości wypadków drogowych. Sądy stają się wtedy obłożone dużą ilością spraw, przez co spada ich tempo pracy i zdolność do ekonomicznego prowadzenia postępowania karnego. W dużych ośrodkach miejskich biegli sądowi mają też dużą liczbę zlecanych opinii przez poszczególnych sędziów, co wydłuża realizację ich prac. Za notoryczne wręcz należy uznać przypadki w których sąd karny wyznacza termin kolejnej rozprawy za 3 miesiące i jednocześnie zakreśla biegłemu sądowemu termin 2 miesięcy na przygotowanie opinii, po czym okazuje się że za 3 miesiące nie ma sporządzonej opinii biegłego, a termin ulega dalszemu odroczeniu. Degrengolada. Biegli uzasadniają to brakiem możliwości terminowego sporządzenia tak dużej ilości opinii w tak krótkich odstępach czasu. Stąd też w dużych ośrodkach miejskich sprawy trwają przed sądem pierwszej instancji do 3 lat, przy czym poszczególne rozprawy odbywają się w odstępach co 2 – 4 miesiące.
Z kolei w małych ośrodkach miejskich (miasta do 80.000 mieszkańców) sądy pierwszej instancji (sądy karne) działają bardzo sprawnie. Mała ilość spraw powoduje szybkie tempo procedowania aktu oskarżenia wystosowanego przez Prokuraturę w sprawie o przestępstwo w ruchu drogowym. Jedynym „spowalniaczem” sprawy jest praca biegłych, gdzie niejednokrotnie małe sądy rejonowe muszą występować o opinię biegłego pracującego przy większym sądzie okręgowym. W małych ośrodkach miejskich sprawy trwają przed sądem pierwszej instancji do 1 roku, przy czym poszczególne rozprawy odbywają się w odstępach co 1 – 2 miesiące.
Czy zawsze musi zostać złożona apelacja?
Nie, apelacja nie zawsze musi zostać złożona przez strony postępowania zakończonego przed sądem pierwszej instancji.
Jednak w praktyce przynajmniej jeden z uczestników procesu karnego – Obrońca oskarżonego, pełnomocnik Pokrzywdzonego, Prokuratura – wywodzą apelację od całości lub części wyroku. Postępowanie przed sądem drugiej instancji może trwać od 1 – 1,5 roku.
Stronom przysługuje także prawo złożenia skargi kasacyjnej do Sądu Najwyższego po zakończeniu postępowania przed sądem drugiej instancji. Z tego narzędzia korzysta się jednakowoż rzadko. Złożenie sprawy do Sądu Najwyższego musi być poparte solidnymi argumentami oraz znajdować swoje źródło w istniejącym rozbieżnym orzecznictwie karnym z zakresu wypadków w ruchu drogowym. Złożenie sprawy do Sądu Najwyższego nie wstrzymuje także wykonania prawomocnego wyroku sądu drugiej instancji.
radca prawny dr inż. Jonatan Hasiewicz
"prawnik ruchu drogowego"
wypadki drogowe| wykroczenia | ruch drogowy | drogi | organizacja ruchu drogowego | służebność | droga konieczna | nieruchomości
